İrlanda’da rüzgar türbinlerinden elde edilen elektrik rekor kırdı, faturalar yüzde 72 düştü
Ada ülkesi olması bakımından rüzgar türbinlerine büyük yatırım yapan İrlanda’da ilk kez rüzgar enerjisinden elde edilen sürdürülebilir elektrik, ülkedeki tüketim oranını geçerek rekor kırdı. Elektrik fiyatları da geçen seneye oranla yüzde 72 düşüş gösterdi.
İrlanda’da fırtına nedeniyle rüzgar türbinlerinden elde edilen elektrik enerjisi rekor kırarak geçen seneye oranla yüzde 71 arttı. Bu sayede elektriğin toptan fiyatı yüzde 72 düşüş gösterdi, ülkedeki enerji faturaları büyük oranda geriledi.
Doğal afet ve fırtınalar beraberinde getirdikleri maddi hasar ve can kayıpları sebebiyle ülkeler için kötü haberlerdir ancak temmuz ve ağustosta, ve akabindeki eylül ayında yaşanan ilginç bir gelişme İrlanda’nın tarihinde bir dönüm noktası niteliğinde.
Yaklaşık 5 milyon nüfusa sahip ada ülkesi İrlanda’nın, ülkede yaşanan Agnes Fırtınası sonrası modern tarihinde ilk defa rüzgar enerjisinden elde ettiği elektrik, ülkedeki talebi geride bıraktı.
Ülkede temmuz ve ağustos ayında rüzgar türbinleri, güneş panelleri ve deniz dalgalarından elde edilen sürdürülebilir enerji oranı rekor kırmış ve ülkenin modern tarihinde kaydedilen en yüksek orana erişmişti.
Geçtiğimiz salı günüyse ülkede etkisini gösteren Agnes Fırtınası vesilesiyle rüzgar türbinleri yüksek verimle çalıştı ve bir günde 3.642 magavat (MW) elektrik üretti.
Bu rakam tüm İrlanda Adası’ndaki günlük elektrik talebini geride bırakarak ülkenin modern tarihinde yepyeni bir rekor daha kırmış oldu.
Gelişme sonrası İrlanda gazetesi The Journal’a konuşan İrlanda Rüzgar Enerjisi Kurumu (WEI) Dış İlişkiler Direktörü Justin Moran, “Bu gelişme İrlanda’nın rüzgar santralleri için büyük bir başarı oldu.” ifadelerini kullandı.
Moran, bu rekorun ülkedeki tüm elektrik sistemini karbon ayak izinden arındırma potansiyeli olduğunu gösterdiğini de sözlerine ekledi.
İrlanda yüzde 100 oranda sürdürülebilir enerjiye geçebilir mi?
Bu gelişme İrlanda için büyük bir dönüm noktası kabul ediliyor. Ancak bir ada ülkesi olması bakımından normalden daha rüzgarlı bir havaya sahip olan İrlanda’da rüzgar enerjisi alanında bazı pürüzler de yok değil.
Ülkede mevcut yasalara göre, ihtiyaç duyulan elektrik enerjisinin yüzde 75’inin sürdürülebilir kaynaklardan elde edilmesi gerekiyor. Üretilen enerji fazlası İngiltere ve diğer Birleşik Krallık ülkelerine satılıyor. Bu da, yasalar değişene kadar yüzde 25 oranında fosil yakıtlara bağımlılığın devam edeceği anlamına geliyor.
Sürdürülebilir enerjiye karşı yapılan bu sınırlama 2011’de yüzde 50 eşiğinde tutulurken, geçen zaman içinde bu oran yüzde 75’e kadar kademeli olarak çıkarıldı ve 2030 yılında da oranın yüzde 95’e getirilmesi planlanıyor.
Sürdürülebilir enerjiye yapılan bu sınırlama ilk başta olumsuz gibi gözükse de ülkedeki kanun koyucuların bu konuda geçerli bazı nedenleri var. Zira İrlanda’nın elektrik altyapısı dünyadaki birçok ülke gibi eski sisteme dayalı.
Bu sebeple İrlanda’da rüzgar santrallerinden, güneş paneli santrallerinden ve ara bağlantılardan elde edilen elektriğin sisteme entegrasyonu ve diğer ülkelere bağlantılarıyla ilgili önemli teknik zorluklar mevcut.
Rüzgar enerjisi üretmede bir senede yüzde 71 artış
İrlanda Rüzgar Enerjisi Kurumu WEI, eylül ayında elde edilen rüzgar enerjisi temelli elektrik miktarının hem temmuz hem de ağustos ayındaki rekorları geride bıraktığını duyurdu.
WEI’nin tepe yöneticisi Noel Cunniffee göre İrlanda elektrik enerjisi elde ederken yakın bir zamanda karbon emisyonu oranını büyük ölçüde azaltma potansiyeline sahip. Cunniffee konuyla ilgili olarak, “Son aylarda sürdürülebilir enerji elde etmede kırılan rekorlar gösteriyor ki, ithal fosil yakıtlar kullanılmadan sadece İrlanda’daki jeneratörlerle temiz enerji elde edebiliyoruz.” diye konuştu.
Elektrik fiyatları yüzde 72 azaldı
2023 ağustos ayında rüzgar türbinlerinden üretilen enerji miktarı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 71 arttı. WEI bu gelişmeyi enerji fiyatlarına yansıttı ve deyim yerindeyse halkın yüzünü güldürdü. Zira geçen seneye göre İrlanda’daki ortalama toptan elektrik fiyatı yüzde 72 düşüş yaşadı. İrlanda halkı bu sayede 2023’te hem daha temiz, hem de çok daha ucuz elektrik kullanmış oldu.
İrlanda’daki rüzgar santralleri 2023’ün ilk 8 ayında ülke elektriğinin yüzde 32’sini üretti. Rüzgar enerjisinin en fazla elde edildiği günlerde de elektrik fiyatları ortalama yüzde 5 düşerek megavat başına 88,34 euro olarak halka sunuldu.
Hem temiz enerji hem de uygun fiyatlı
İrlanda’nın neredeyse tamamıyle fosil yakıtlara bağımlı olduğu yıllarda bu maliyet megavatsaat başına 123,07 euro olarak kayıtlara geçmişti.
Cunniffe, sürdürülebilir enerjinin iklim krizine olan olumlu etkisinin yanı sıra fiyat açısından da avantajlarının altını çiziyor ve ekliyor “Enerji fiyatlarının yükseldiği şu günlerde fosil yakıtlara olan bağımlılığımızı azaltmanın yanı sıra uygun fiyatlı elektrik, vatandaşların bütçeleri için de memnuniyet verici.” diye ekledi.